BD’nin Washington eyaletinin Seattle şehrinde protestocular ve polis arasında yaşanan çatışmaların ardından polis göstericilerin festival havasında kamp kurduğu alandan çekildi. “Şehri anarşistler işgal etti” diyen Başkan Donald Trump, Belediye Başkanı’nı hedef alıyor.
Seattle’da polis geçen hafta sonu yabancı cisim attıklarını söyledikleri protestoculara göz yaşartıcı gaz, biber gazı ve ses bombasıyla müdahale ettikten sonra Pazartesi günü Doğu Polis Merkezi yakınlarındaki barikatları kaldırdı. Polisin terk ettiği bölgede çadır kuran göstericiler buraya “Kongre Özerk Bölgesi” adını verdi.
Trump: “Şehrinizi geri alın, siz yapmazsanız biz yaparız”
Başkan Donald Trump her ikisi de liberal Demokrat olan ve daha önce de sözlü olarak gerginlik yaşadığı Washington eyaleti valisi Jay Inslee ve Seattle Belediye Başkanı Jenny Durkan’ı Twitter’dan hedef aldı. “Şehrin anarşistlere teslim olduğunu” savunan Trump, “Şehrinizi HEMEN geri alın. Siz yapmazsanız, biz yapacağız” mesajını paylaştı. Twitter hesabından sıklıkla büyük harflerle “KANUN VE NİZAM” mesajını paylaşan Trump şehre gerekirse orduyu gönderme tehdidinde bulundu.
Protestocuların oluşturduğu bu “polissiz” bölgede onlarca kişi megafonlarla yapılan polis reformu ve ırksal adalet çağrılarını dinliyor. Bazı gönüllülerin su ve diğer ihtiyaç malzemelerini sattıkları kaldırımlar boyunca “Özgür Kongre Alanı”, “Polis yok” tabelaları dikkat çekiyor.
Geçtiğimiz hafta sonu polis Belediye Meclisi üyeleri tarafından eleştirilmiş, seçilmiş liderler polislerin kullandığı taktiklerde geri adım attığından bu yana gösterilerin büyük ölçüde barışçı olduğuna dikkati çekmişti.
Emniyet yetkilileri polis merkezinin yeniden açılacağını söylüyor. Çarşamba günü basın toplantısı düzenleyen Emniyet Müdürü Yardımcısı Deanna Nollette, polis merkezinin ateşe verileceği ya da zarar verileceğine yönelik güvenilir istihbarat olması sebebiyle tahtalarda kapatıldığını söyledi. Ancak söz konusu tehditler konusunda ayrıntı vermedi. Bölgeden herhangi bir yangın haberi de gelmedi. Nollette, protestocuların oluşturduğu barikatların bölge halkını korkuttuğunu söyledi.
Emniyet Müdürü Carmen Best bir video mesajıyla, polis merkezini terk etme kararının kendisinin aldığı bir karar olmadığını ve buna tepkili olduğunu ifade etti. Polisin olaylar sırasında taciz edildiğini, saldırıya uğradığını savundu. “Şehrin polis merkezi binası için başka planları vardı ama kamu baskısına boyun eğdi” ifadelerini kullandı.
Protestocularsa bu polis merkezinin bir halk merkezine çevirilerek güvenlik dışında bir amaçla kullanılmasını talep ediyor. Belediye Meclisi’nden Kshama Sawant ise bu bölgede göstericilerin şiddete başvurduğu iddialarına karşı çıkarak, gösterilerin sokak partisi havasında siyasi tartışmalarla geçtiğini söyledi. Kendisini sosyalist olarak tanımlayan, hem Belediye Başkanı’nı hem de polisi eleştiren Sawant, sağ kanadın bölgede kanunsuzluğun ve suçun hüküm sürdüğü söylentilerini yaydığını belirtti.
Oakland örneği: “Etkili bir yurttaş kurulu”
Seattle’da polisin çekildiği alanda protestolar bu havada geçerken, George Floyd protestolarının ardından gündeme gelen bir başka yer de California eyaletinin Oakland şehri.
1960’larda Siyah Panterler (Black Panthers) hareketinin doğduğu yer olan Oakland aynı zamanda “Siyahların Hayatı Önemlidir” sloganının da ilk ortaya çıktığı şehir.
Uzun süredir polis teşkilatı ve bölge sakinleri arasında gerilimin yaşandığı 400 bin nüfuslu Oakland’ın sakinleri, iki bin mil ötedeki Minneapolis’te siyah bir adamın polis gözetiminde ölmesinin ardından polisin bölgede asayişi nasıl sağladığı konusuna daha yakından bakıyor. Bölge sakinlerinin bazıları ceza yargılaması sisteminin yeniden yapılandırılması gerektiğini söylüyor.
Oakland Polis Teşkilatı’nda değişim kolay olmuyor. Polisin kusurlu davranış sergilediği bir dava kapsamında, polis reformu çabaları federal bir gözetim mekanizması tarafından takip ediliyor.
Oakland seçmeninin oylarıyla 2016 yılında polisin disiplin vakalarını incelemek ve çözüm önerileri getirmek üzere gönüllü olarak çalışan bir halk kurulu oluşturuldu. Şubat ayında Oakland belediye başkanı ve komisyon ortak karar alarak emniyet müdürünü görevden aldı.
Komisyonun getirdiği önerilerden biri de polisin elinde mahkeme emri olmadan arama yapabileceği durumların sınırlandırılmasına ilişkindi. Bu öneri Belediye Meclisi tarafından da kabul görmüştü.
“Önemli olan kültürü değiştirmek”
Polis komisyonunun başkanı Regina Jackson, yapılan değişikliklerin amacının aslında kültürü değiştirmek olduğunu söylüyor.
Bu kültür değişikliğini de bir örnekle şöyle anlatıyor: “Örneğin polisin bir aracı durdurduğunda sürücünün şartlı olarak tahliye edilip edilmediğini sormak yerine nötr bir soru olan “Nasılsınız” diye diyaloga girmesi gerekiyor. Bu diyaloğu daha insani hale getiriyor. Polisin durdurduğu kişiye ‘seni görüyorum’ mesajı veriyor”
Başka şehirlerde olduğu gibi Oakland’da da bazı protestocular polisin bütçesinin kesilmesi çağrısında bulunuyor. Ancak geçtiğimiz hafta 10 kişinin öldürüldüğü şehirde suç oranı ciddi bir sorun.
Belediye Meclisi üyesi Dan Kalb, polisin bütçesinin kesilmesi çağrılarına temkinli yaklaşıyor. “Bütçenin kesilmesi polisin ciddi ve şiddet içerikli suçları soruşturamamasına yol açacaksa böyle bir şey yapmam” diyor.
Polis teşkilatının yeniden yapılandırıldığı bir vaka çalışması: New Jersey-Camden
ABD’de polis teşkilatının lağvedilip yeniden yapılandırıldığı bir örnek de New Jersey’nin Camden bölgesi. 2012 yılında yaklaşık 170 açık hava uyuşturucu pazarının bulunduğu ve o dönem suç oranının en yüksek olduğu yerlerden biri olan Camden’da polis teşkilatı lağvedildi.
Bir sonraki yıl yeni polislerle teşkilatın yapılandırıldığı Camden’da yetkililer son 7 yıldır suç oranında yüzde 42 düşüş olduğunu belirtiyor.
Camden Polis Teşkilatı’nın internet sitesine bakıldığında polislerin bölge halkıyla ve çocuklarla sohbet ettiği, oyun oynadığı ya da ip atladığı fotoğraf kareleri dikkat çekiyor.
Camden’da nüfusun çoğunluğunu siyahlar ve Latin kökenliler oluşturuyor. 7 yıl önce yenilenen polis teşkilatının bölgenin demografik yapısını yansıtmadığını düşünenler de var. Polis teşkilatında bünyesindeki emniyet müdürlerinin yedisinden sadece birinin siyah ve emniyet müdürünün de beyaz olduğuna dikkat çekenler bunun hem ırk dinamiği hem de yarattığı izlenim açısından sorun olduğunu belirtiyor.
KARAKÖK AUTONOME tr/ch 