06- Klima ve Biz

Karakok otonomu iklim ve doga bildirisi

Cevre ve dogadaki yasam sorunlari, sadece kuzey kutbundaki buzullarin cozulme sorunu olmaktan cikmistir: tüm canlilarin sorunu olmustur. Bu doga degisimini geri götürme gücümüz yoktur, ama bu sona gidise mudahale edebiliriz. Dünyamiz var oldugundan bu zamana, bir cok evreler gecirmistir (sicak donem, buzul caglar, sular altinda kalmalar v.s). bu dönemde dünyamiz kendi eko sistemine göre degisime ugramiyor: kapitalist sirketlerin para hirsi ve iktidarlarini korumak istedikleri icin , herturlu denemeler, hormonlu yiyecekler, kimyasal calismalar, fazla kar amacli ürünler ve hizmetlerden, nükleer enerji ye kadar, daha bircok nedenlerden dolayi dünyanin yasanmaz hale gelmesini hizlandirilmistir.

Bu gelisimi etkileyen, birbirine bagli bir cok faktör vardir:

• Bildigimiz gibi, beyaz renk isigi tamamiyle yansitir, ama siyah renk tam ters etkiyi yaratir: isigi tamamiyle emer, disariya yansitmaz ve bu yüzden gözümüze siyah gözükür. Denizler, okyanuslar ve yer küresi koyu renk oldugu icin, isigi emerler. Küresel isinmadan dolayi buzlar eridikce, yerlerini su veya kara aliyor, fakat bunlar isigi buza göre daha az yansittiklari icin, yüzeyin daha da isinmasina neden oluyorlar. Sicaklik deniz canlilarinin yasamini tehdit ediyor ve ayri bir tehlike daha getiriyor: sicak su, icinde soguk su kadar oksijen barindiramaz ve bundan dolayi sular isindikca, icindeki yasayan canlilar oksijensiz kalir.
• Okyanuslar ve denizler yüzeyinde, suyla birlesen CO₂ yi karbonik asit sekline dönüsür. Denizin asit oranini yükselterek, tüm eko sistemini degisiklige ugratir. Karbonik asit, denizdeki mercanlarin ve midyelerin kirec kabuklarini eriterek tükenmelerine neden oluyor . Mercan ve midyeler doganin CO2’yi yok etme yöntemlerinden biridir, cünkü CO2’yi kabuklarinin büyümesi icin kirece dönüstürürler. Mercanlarin tükenmesi ayni zamanda bu etkiyi de yok eder, cünkü bu kirecli canlilar azaldikca, CO2 serbest kaliyor, atmosfere saliveriyor ve daha da isinmasina neden oluyor.
• Denizdeki planktonun (suda bulunan mikroskopik canlilar) büyümesi icin CO2’ya ihtiyaci vardir. Hatta denizdeki plankton bu yapisiyla dünyamizdaki tüm tropik ormanlardan daha fazla CO2 emer (ve cevrede yok eder). Fakat sanayi devrimden beri yüksek derecede cogalan CO2 bu dengeyi bozuyor. Planktonun ihtiyacini gecip karbonik asite dönüsünce, planktona’da zarar veriyor ve bu önemli dengenin yok olmasina neden oluyor.
• Yerküresindeki bitkiler büyümek icin karbondioksidi kullanirlar. Fakat cevre isindikca, bu eko sisteminde‘de degisiklikler meydana gelir. Bitkilerin gitgide CO2 emmeleri azalir ve ayni zamanda topraktaki mikroorganizmalarin CO2 salinimi daha etkili kilar. Doga artik CO2 yutan degil, CO2 muhafaza edip, koruyan durumuna gecer.
• Isi arttikca, yagmur azaliyor ve orman yanginlari artiyor. Bu yanginlardan cikan CO2 dumani ise, atmosferdeki sera gazlarina eklenir. Bu sekilde sera gazlari daha da cogalir ve küresel isinma daha da hizlanir. Yanan toprak ise verimsiz ve kuraktir, ekimi ve tekrar üstünde canlilarin yasamasi uzun süreler alir.
• Sibirya, Almanya ve Fransada donmus tundralar erimektedir. Bu büyük bir tehlike, cünkü dünyadaki organik CO2’nin üc de biri tundralarin buz topraginda depo edilmektedir. Buzun üstünde yasayan mikroorganismalar bu CO2’yi metan gazina dönüstürürler. Metan gazi ise, metan’dan beslenen bakteriler tarafindan tekrar CO2’ye dönüstürülür ve bu sekilde iki mikroorganisma arasinda bir denge saglanir. Fakat tundra buzlari eridikce, metan ve CO2 cevreye saliveriyor. Sadece tundralarin erimesinden, tüm dünyada bir senede yakilan kömür, gaz ve petrol’dan ciktigi kadar esit bir sayida metan ve CO2 cevreye yayiliyor. Bir metan molekülü ise bir CO2 molekülün 20-30 kati gücünde bir sera gazi olmaktadir.
• Metan depolari ayni zamanda denizlerin diplerinde donmus „metan hidrat” kristalleri halinde bulunmaktadir. Tüm dünyada 10 trilyon ton metan bu sekilde depolanmaktadir. Okyanus ve denizlerin isinmasi ile, metan hidrat metan gazina dönüsür, yeryüzüne cikar ve son dönemde küresel isinmayi 10 derece arttirmistir.

Hormonlu gidalar , insanlarin abartili et yeme hirsini körükleyip satmak icin hizli bir sekilde üretilip, semirip kesilecek hale getirilen , kapasitelerinin üstünde süt vermeleri icin dogasina karsi beslenen hayvanlari ticari amaclar icin ciftliklerde hapisolan bu hayvanlarin cikarttigi metan gazi da küresel isinmada oldukca yüksek bir yer tutmaktadir. dunyada 1 milyar 300 milyon buyukbas hayvan oldugu tahmin ediliyor.ortalama buyukbas hayvanlar dan biri yilda 200 litre metan gazi cikartmaktadir.

Dünyamizi ortak paylastigimiz diger canlilarin bir kismi artik yok olma telikesiyle karsi karsiyadir. Yagmurlarin azalmasi, kuzey kutubundaki buzullarin cözülmesi ile, tatli su azalmis ve icme suyu sorunu ile karsi karsiyayiz.. Denizlerin yükselmesiyle seller altinda kalacak yerlerde yasayanlar ve kuraklik yüzünden yoksullasanlar, baska bir yerlere gocetmeleriyle baslayan göc savaslari, irkciligi ve fasizmi körükleyecektir.

Devletlerin ve kapitalist sirketlerin cikarlari geregi hicbir önlem almadiklari gibi, dünyayi felakete sürüklemeye devam ediyorlar. Global sermayeyi yayginlastirip buyutmeyi, insanlarin ve diger canlilarin hayatindan daha degerli görüyorlar. Iklim degisimini ve küresel isinmayi yaratan cikarci cevrelerin bu faaliyetlerine dur diyelim! Tüketici olmayalim bu felaketlere ortak olmayalim!

Bizden önceki yasayanlar bu sorunlari bilmiyorlardi, bizden sonrakileri ise bu felaketin icinde yasayip durduramiyacaklardir. Bizim ise hala gucumuz ve zamanimiz var, bu felaketlere engelolabiliriz. Tüm canlilarin yasamasi icin hep birlikte mücadele edelim

Karakok Otonomu tr/ch